Uyku döngüsü 90-120 dakika arasında süren, dört safhadan oluşmaktadır. Beş safhadan oluştuğunu aktaran kaynaklarda bulunmaktadır. Beşinci safha, uykuya geçmeden önceki süredir. Uyku sırasında tekrarı olmayan, geçiş süreci olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle bir döngü olarak görülmemektedir.
Rüyalar, dört safhanın her birinde görülmektedir. Ancak, canlı ve uyandığımızda hatırladığımız rüyalar, genellikle REM (Rapid Eye Movement) uykusu sırasında görülmektedir. 90-120 dakika süren uyku döngüsü, bir gecede yaklaşık dört defa tekrarlanabilir. Kimi insanların uyku süresine göre yediye kadar çıkabilir.
Uyku sırasında birden fazla rüya görmemizin sebebi, tekrar eden uyku döngüsünden kaynaklanmaktadır. Çoğu insan dördüncü veya sonuncu döngüye kadar gördüğü rüyayı hatırlamaz. Hatırlanan rüyalar, uyanmadan önceki son döngüde gördüğümüz rüyalardır. Çoğu insan rüya görmediğini savunmaktadır. Aslında sadece hatırlamıyoruz. Her insan rüya görür, ancak çoğu hatırlamaz.
UYKUNUN SAFHALARI
1. Safha: Hafif uykuya geçilen safha olarak bilinmektedir. Bu safha da NREM uykusudur. Kaslar gevşemeye başlar, vücudun ısısı düşer ve kalp atışları yavaşlar. Aslında vücudumuz, bu safha sırasında derin uykuya hazırlık içerisindedir. NREM uykusu, göz hareketlerinin olmadığı süreçtir.
2. Safha: Bu safhaya da NREM uykusu diyebiliriz. Birinci safha da düşüşe geçen vücut ısısı, ikinci safhada daha da düşer, kaslar daha fazla rahatlar, sindirim sistemi devreye girer ve özellikle büyüme hormonu salgılanır. Kaslara kan gönderilir ve yeniden yapılanması sağlanır. Kişi, ikinci safha sırasında tamamen uyku mod’undadır.
3. Safha: Bu safha da NREM uykusudur ve kişinin metabolizması oldukça yavaş çalışır. Derin uyku hali gözlemlenir. Duyularınız işlevini kaybeder ve hiçbir ses sizi kolaylıkla uyandıramaz.
4. Safha: Bu safha REM uykusu olarak bilinmektedir. Gözler istem dışı hareket eder. Kaslar işlevini kaybeder ve vücut tamamen felç halindedir. Kan basıncında ve kalp hızında artışlar gözlemlenir. Daha hızlı nefes alıp verilir. Uykuya geçtikten yaklaşık 90-100 dakika sonra REM uykusuna geçilir. Beyin, daha aktif bir hal alır. İnsan vücudu, REM uykusu sırasında daha fazla iyileşir.
Duyularınız ve bedensel dengeniz düzene girmeye başlar. REM uykusu sırasında, rüyalar daha yoğun olarak görülmektedir. REM uykusundayken uyanan kişi, gördüğü rüyayı net bir şekilde hatırlayabilir.
Bu döngü tekrarlandıkça, NREM uykusunun süresi kısalır, REM uykusunun süresi artar. Uyku döngüsü, yaklaşık olarak dört defa tekrarlanmaktadır.
